Let op: per 1 september is Dierenkliniek Bloombird Zuidoostbeemster gesloten.

Onze dierenartsen schrijven regelmatig artikelen waarin ze hun kennis met je delen delen. Hieronder vind je alle artikelen over de juiste verzorging van jouw konijn: van de meest voorkomende ziektes en behandelingen tot de juiste voeding. Wil je  meer informatie of heb je een vraag naar aanleiding van een artikel? Neem dan gerust contact met ons op of kom langs in onze dierenartsenpraktijk.

  • Gebit van het konijn
  • Myiasis
  • Sterilisatie/castratie: veel gestelde vragen (FAQ)
  • Vaccinatie bij het konijn
  • Voorplanting van het konijn

Gebit van het konijn

Gebit van het konijn

Het normale gebit

Het gebit van het konijn bestaat uit 4 snijtanden, 2 stifttanden en 22 kiezen (6 per bovenkaak en 5 per onderkaak). De tanden en kiezen van een konijn groeien hun gehele leven door. De snijtanden groeien wel zo’n 10 cm per jaar! De stifttanden zijn twee hele kleine tandjes die achter de snijtanden van de bovenkaak staan. Dit onderscheidt konijnen van andere knaagdieren zoals de cavia.

Slijtage

Bij een normaal gebit staan de bovenste snijtanden voor de onderste snijtanden en raken de onderste snijtanden de stifttanden. Hierdoor slijten de tanden op elkaar af. De kiezen slijten af door het constant kauwen op voer. Het konijn verkleint zijn voer door tijdens het kauwen zijn kiezen horizontaal te bewegen. Deze kiezen hebben scherpe richels/randen waardoor het voer als het ware wordt afgesneden.

Gebitsproblemen

Er kunnen verschillende gebitsproblemen bij het konijn ontstaan. Dit kan te maken hebben met het geven van verkeerde voeding, erfelijke afwijkingen of een verkeerde gebitsstand door bijvoorbeeld trauma. Als hierdoor de tanden niet goed op elkaar staan kunnen deze niet goed slijten en groeien ze te ver door. Voor konijnen is een gezond gebit enorm belangrijk. Als konijnen niet kunnen eten dan komen de darmen stil te liggen. Als deze stil komen te liggen ontstaan er gassen wat zorgt voor een gasbuik. De buik is dan opgezet en pijnlijk. Doordat de buik pijnlijk wordt willen konijnen niet meer eten waardoor je in een vicieuze cirkel terecht komt. Een konijn dat niet eet komt dus in een levensbedreigende situatie terecht.

Voedingsfouten

Er kan te weinig slijtage ontstaan bij konijnen door het eten van onvoldoende ruwvoer zoals hooi, maar er kunnen ook gebitsproblemen ontstaan door een tekort aan calcium en vitamine D. Een konijn wat calcium te kort heeft, haalt dit uit zijn kaakbot. Hierdoor wordt deze slapper waardoor de kieswortels niet op elkaar afslijten maar het kaakbot ingroeien. Hierdoor kunnen de kiezen scheef gaan groeien waardoor je nog meer slijtage problemen krijgt en er haken op de kiezen ontstaan. Deze haken prikken vervolgens in de tong en in het wangslijmvlies. We zien het vaak bij konijnen die gemengd voer krijgen. Konijnen vissen de lekkere dingen eruit en laten de bikskorrels liggen. Deze zijn juist belangrijk voor de opname van calcium en vitamine D.

Erfelijke afwijkingen en trauma

Als bij het konijn vanaf de geboorte de tanden niet goed op elkaar staan kunnen er ook gebitsproblemen ontstaan. Dit komt doordat de tanden dan langs elkaar groeien en niet slijten. De tanden blijven maar doorgroeien en dit zorgt voor problemen. Ditzelfde geldt voor konijnen die zijn gevallen of een keer iets gebroken hebben. Ze kunnen daarna een afwijkende kaakstand hebben. Hierdoor gebeurt eigenlijk hetzelfde als bij een erfelijke afwijking: de tanden staan niet meer goed op elkaar waardoor ze niet slijten en deze maar door blijven groeien.

Voorkomen en genezen

Door het geven van goede voeding en onbeperkt hooi kunnen een heleboel problemen worden voorkomen. Mocht het konijn toch gebitsproblemen krijgen dan kan de dierenarts het gebit beoordelen en een behandeling instellen. Tanden die te lang zijn, kunnen bijvoorbeeld gewoon bijgeslepen worden. Dit moet vaak wel levenslang blijven gebeuren.

Myiasis

Myiasis

Madenziekte (myiasis) bij het konijn

In de warme zomermaanden (vaak vanaf mei) zien we vaak blauw-groene vliegen. Deze vliegen eten ontlasting en leggen hun eieren op warme vochtige plekken. Uit deze eieren komen maden. Als uw konijn hiermee besmet is dan spreken we van myiasis.

Hoe komt mijn konijn aan myiasis?

Zoals hierboven al vernoemd, leggen vliegen hun eieren op warme en vochtige plekken, zoals de vacht van uw konijn. Vaak zien we de besmetting bij de anus van het konijn of tussen de achterpoten. De vacht wordt nat door bijvoorbeeld urine, slappe ontlasting of omdat ontlasting aan de vacht blijft plakken. Als de eieren uitkomen dan komen daar witte larven uit, oftewel maden. Deze maden zetten zich vast in de huid en scheiden stoffen uit waardoor de huid en onderhuidsweefsel afsterft. Dit doen zij omdat het afgestorven weefsel voor hen als voedsel dient.

Mijn konijn heeft maden, wat nu?

Als uw konijn maden heeft dan is het noodzaak om direct contact met uw dierenarts op te nemen! De maden eten zich een weg steeds dieper het konijn in. Dit veroorzaakt veel schade en pijn bij uw konijn. Dit is dus echt een spoedgeval! Een konijn wat myiasis heeft, kan binnen een dag al overlijden. Let tijdens de zomermaanden goed op roodheid van de huid, kale plekken, onderhuidse verdikkingen, pijn, lusteloosheid, verminderde eetlust en slappe ontlasting in het hok.

Behandeling

De dierenarts zal de achterkant van uw konijn scheren en wassen. Daarna moeten alle maden die op het konijn zitten verwijderd worden. Naast medicatie is het afhankelijk van de situatie van het konijn wat er verder nodig is. Soms is het nodig om het konijn op te nemen en bijvoorbeeld te dwangvoeren of een infuus aan te leggen. Helaas is het niet altijd mogelijk om nog te behandelen. Soms is er teveel schade en moeten we het konijn in laten slapen. Een konijn met myiasis is dus echt een spoedgeval.

Voorkomen is beter dan genezen

Het is heel belangrijk om tijdens de zomermaanden uw konijn regelmatig te controleren op wondjes en een vieze achterkant. Let er wel op dat we soms vroeg in het jaar al warmere periodes hebben. Daardoor zien we deze ziekte soms al heel vroeg in het jaar. Als uw konijn een vieze achterkant heeft, is het belangrijk om dit schoon te maken en de achterkant van het konijn te wassen.

Een goede hygiëne in het hok is een van de belangrijkste punten waardoor u de kans op myiasis kunt verkleinen. Doordat de vliegen hun eieren op warme vochtige plekken leggen is een droog en schoon hok enorm belangrijk. Daarnaast worden de vliegen aangetrokken door de geur van ontlasting.

Naast deze maatregelen kunt u bij uw dierenarts een spray kopen ter preventie van de vliegen. U gebruikt de spray door de achterkant van het konijn in te sprayen of door de spray op een handschoen te sprayen en daarna de vacht goed in te wrijven. De vacht dient hiervoor wel droog te zijn. Deze spray moet elke 4 weken gebruikt worden tijdens de risicovolle periode (mei t/m september).

Heeft u vragen of is er vermoeden van myiasis neem dan gelijk contact met ons op.

Sterilisatie/castratie: veel gestelde vragen (FAQ)

Sterilisatie/castratie: veel gestelde vragen (FAQ)

Is het verstandig om je huisdier te laten helpen?

Er zijn meerdere redenen om je huisdier te laten castreren of steriliseren. Zo voorkom je nestjes, dominant gedrag en bij de teef bv kwaadaardige tumoren van de melkklieren. Echter, een dergelijke operatie is niet voor elk dier de beste oplossing. Voor sommige rassen kan een sterilisatie nadelig uitpakken en castratie is ook niet altijd de beste oplossing bij ongewenst gedrag. Overleg altijd eerst even met de dierenarts voordat u besluit te laten opereren.

Vanaf welke leeftijd kan mijn huisdier geholpen worden?

Kater: zes maanden
Poes: zes maanden
Voedster: zes maanden
Ram: wanneer testikels zijn ingedaald
Reu: vanaf zes maanden
Teef: drie maanden na de eerste loopsheid. Bij grote rassen wordt er geadviseerd om tot eenjarige leeftijd te wachten (Main coon, Savannah, Deense dog).

Wat zijn de kosten van zo’n operatie?

De kosten van de operaties kunt u met ons bespreken. Indien u inschreven staat in ons systeem houden wij u op de hoogte van eventuele kortingsacties. Tarieven zijn niet onderhandelbaar. Wij hebben eerlijke prijzen die passen bij een goede en veilige operatie. Uw huisdier wordt door een ervaren chirurg geopereerd onder volledige bewaking (hart/ademhaling/temperatuur/CO2). Daarnaast gebruiken we gasnarcose (de meest veilige manier van narcose geven) en premium producten qua medicatie en hechtmateriaal. Ook de pijnstilling en de nacontrole is bij de prijs inbegrepen.

Hoe lang duurt zo’n operatie?

Operatie zelf duurt 30 minuten tot een uur. Echter, een operatie is wel een dag opname. Uw huisdier mag pas weer naar huis als hij/zij goed wakker is, de lichaamstemperatuur op peil is en het dier weer zelfstandig kan lopen. Konijnen moeten weer zelfstandig eten voordat ze naar huis mogen. Onze operatiepatiënten mogen gelijk ’s ochtends bij ons gebracht worden en wij bellen als ze weer naar huis mogen. Dit is meestal in de middag.

Mogen ze nog eten en drinken voor de operatie?

Voor de operatie moeten ze nuchter zijn, wat betekent dat ze vanaf de avond voor de operatie niet meer mogen eten. Ze mogen wel water blijven drinken. Knaagdieren mogen niet nuchter gehouden worden. Zij moeten, ook voor een operatie, gewoon blijven eten.

Moet ik thuis nog ergens rekening mee houden na de operatie?

Na de operatie krijgt u bij het ophalen van uw dier een nazorg formulier mee voor thuis. Bij katten wordt geadviseerd om ze 10 dagen binnen te houden. Honden moeten 10 dagen aangelijnd uitgelaten worden en mogen niet zwemmen/gewassen worden. Dit heeft te maken met de operatiewond. Ze krijgen van ons ook wondbescherming mee. Deze moet ook 10 dagen om blijven. Tijdens de koude dagen wordt geadviseerd om konijnen een dag binnen te houden. Het is belangrijk dat konijnen na de operatie goed blijven eten. Ze krijgen van ons ook een pijnstiller/ontstekingsremmer mee. Deze moet een aantal opeenvolgende dagen na de operatie gegeven worden. Hier moet u de dag na de operatie mee beginnen.

Hoe lang moet de wondbescherming om blijven? Wanneer mag mijn kat weer naar buiten?

Tien dagen. Na tien dagen wordt de wond gecontroleerd door de arts. Deze zal dan besluiten of de kat weer naar buiten mag.

Wanneer mogen ze weer samen met hun huisgenoten?

Dieren van hetzelfde geslacht of huisgenoten die al geholpen zijn mogen gelijk weer bij elkaar. Let er wel op dat ze niet bij elkaar aan de wond gaan zitten. Mannelijke dieren zijn na de operatie niet gelijk onvruchtbaar. Houdt deze dus nog een paar weken gescheiden van niet geholpen dames. M.n. konijnen kunnen nog zes weken vruchtbaar zijn na castratie!

Moet ik zijn paspoort/vaccinatieboekje meenemen?

In principe is dit niet nodig tenzij u vragen heeft over de vaccinatie status van uw dier of uw dier wilt laten vaccineren.

Vaccinatie bij het konijn

Vaccinatie bij het konijn

Verschillende virussen

Wij vaccineren konijnen tegen verschillende virussen. Deze virussen komen regelmatig voor en hebben helaas vaak een dodelijke afloop. Om te voorkomen dat uw konijn ziek wordt, kunt u het beste jaarlijks vaccineren. Zo is uw konijn ten alle tijden beschermd. Er bestaan twee soorten vaccins voor het konijn. Oorspronkelijk was dit maar 1 vaccinatie die werkte tegen myxomatose en RHD1. In 2010 werd er een mutatie van het virus van de RHD1 ontdekt. Deze variant verspreidde zich snel en werd in 2015 ook in Nederland gezien. Konijnen die gevaccineerd zijn tegen het RHD1 virus zijn niet beschermd tegen het RHD2 virus. Dit virus wordt in tegenstelling tot het RHD 1 virus ook bij hele jonge konijnen (3-4 weken) gezien en het ziekteverloop duurt wat langer dan bij de RHD1. Dit virus heeft helaas bijna altijd de dood als gevolg. Gelukkig kunnen we tegenwoordig ook tegen deze variant vaccineren.

Verspreiding

In de praktijk vaccineren wij tegen myxomatose, RHD 1 en RHD2. Deze virussen verspreiden zich via urine, ontlasting, materialen, direct contact en via stekende insecten. Als een wild konijn die besmet is door uw tuin heeft gelopen en u verplaatst het hok op de plek waar dit konijn geplast heeft dan kan op deze manier het virus verspreid worden en bij uw konijn terecht komen. Via insecten die bij een besmet konijn zijn geweest kan het virus ook bij uw konijn terecht komen.

Het binnen konijn

Als uw konijn binnen verblijft dan komt het natuurlijk geen wilde konijnen tegen. Echter kan het virus ook via materialen verspreid worden. Als u buiten heeft gelopen op een plek waar een besmet wild konijn is geweest dan kan het virus bijvoorbeeld via uw schoenen alsnog bij uw konijn terecht komen.

Symptomen

Bij het RHD virus zien we helaas vaak plotselinge sterfte bij de konijnen. Vaak is dit al binnen 72 uur. Overige symptomen kunnen coördinatieproblemen, krampen, bloederige neusuitvloeiïngen, koorts, ondertemperatuur of verminderde eetlust zijn. Myxomatose komt vooral in het voorjaar voor. We zien bij deze konijnen vaak zwellingen en korsten rondom de ogen, neus, oren en bij de geslachtsstreek. Daarnaast kunnen verminderde eetlust, koorts, lusteloosheid en benauwdheid ook symptomen zijn van dit virus.

Preventie

Om te voorkomen dat uw konijn ziek wordt kunt u dus het beste vaccineren. Is uw konijn in het verleden al gevaccineerd, neem dan het paspoort of vaccinatieboekje mee van uw konijn zodat de dierenarts precies kan zien welke entingen het konijn nodig heeft. Tijdens de afspraak kijkt de dierenarts het konijn helemaal na om zeker te weten dat deze ook gezond is. Daarna dient de dierenarts het vaccin toe.

Voor meer informatie kunt u altijd telefonisch contact opnemen.

Voorplanting van het konijn

Voorplanting van het konijn

Vruchtbaarheid

Konijnen zijn vruchtbaar vanaf de leeftijd van 3-5 maanden oud. Dit is afhankelijk van geslacht (voedsters zijn vaak eerder vruchtbaar dan rammen), het ras en de grootte van het konijn (kleine rassen zijn vaak eerder vruchtbaar dan grote). Zodra een voedster (vrouwelijk konijn) vruchtbaar is, kan zij gedekt worden en een nestje krijgen. Het is dus verstandig om in deze leeftijdscategorie geen rammen (mannelijk konijn) en voedsters samen te houden. Het is niet raadzaam om een voedster te laten dekken zodra ze vruchtbaar is. Ze zijn dan vaak nog erg klein en hebben hun hormonen en energie nodig om zelf verder te groeien. Als een konijn gedekt is dan duurt de dracht tussen de 29 en de 33 dagen.

Pasgeboren

Een paar uur na de geboorte van het nestje kan de voedster alweer gedekt worden. Als het nestje geboren is, is het dus belangrijk dat de ram uit het hok gehaald wordt. Als er geen overleden jongen zijn en achtergebleven geboorteresten zijn uit het hok verwijderd, is het belangrijk om het nest zoveel mogelijk met rust te laten. Gebeurt dit niet en is er teveel onrust, is het nestje te vaak verstoord of loopt de ram in hetzelfde hok rond dan kan het zijn dat moeder konijn het nestje verwaarloosd. Het moeder konijn komt eigenlijk alleen bij de jongen om te voeden. Dit voeden duurt maar een paar minuten en dit doet ze maar 1-2 keer per dag. Vaak wordt dit dus niet gezien door de eigenaren. Als de buikjes van de jongen niet rimpelig of slap zijn dan krijgen ze genoeg voeding.

Het opgroeien

De eerste 10 dagen zullen de jongen vooral veel slapen. Tussen de 10 en de 14 dagen gaan de ogen open en worden ze levendig en zullen ze het nest uitkomen. Nu kunt u de jongen af en toe in uw hand nemen om aan mensen te laten wennen. Vanaf 3 weken proberen ze van het hooi en groenvoer mee te knabbelen. Vanaf 4 weken beginnen ze ook aan het hardvoer. Ze hebben de moedermelk wel nog hard nodig! Vanaf deze leeftijd beginnen ze ook veel te rennen en te springen. Zorg ervoor dat de konijnen af en toe een paar uur in een ruim hok kunnen rennen en springen. Jonge konijnen (Lamprei) drinken bij hun moeder tot 7 weken, sommige iets langer. Het is raadzaam om ze niet voor de leeftijd van 8 weken bij hun moeder weg te halen. Als moeder konijn ze weg begint te snauwen kunt u ze gaan scheiden. Laat de lamprei in het ouderhok en verplaats moeder naar een ander hok.

Sterilisatie/castratie

Het is altijd aan te raden om voedsters te laten steriliseren. Hoe langer een konijn niet gesteriliseerd rond loopt, hoe groter de kans is dat ze op latere leeftijd baarmoedertumoren kan krijgen. Als dit het geval is dan stoppen ze vaak met eten, hebben ze geen keutels meer en kunt u soms bloederige uitvloeiïngen zien. Een enkele keer kan het konijn zelfs benauwd worden. Soms zie je ook een bult bij de buik ontstaan. Behandeling is dan alsnog zo snel mogelijk laten steriliseren. Het steriliseren kan al vanaf 6 maanden leeftijd.

Bij rammen is het vooral belangrijk dat beide testikels (de ballen) zijn ingedaald. Op het moment dat deze aanwezig zijn kunnen we hem castreren. Dit kan soms al vanaf een leeftijd van 4 maanden. Bij rammen is het ook aan te raden om ze te laten castreren. Rammen kunnen agressief worden naar soortgenoten en soms zelfs naar de eigenaar. Na de castratie zijn rammen nog een paar weken vruchtbaar. Als u op dat moment een niet gesteriliseerde voedster heeft rondlopen, is het dus raadzaam om deze nog even apart te houden. Zo voorkomt u dat ze toch per ongeluk gedekt wordt.

Terug naar Dier & info
Terug naar boven